woensdag 7 november 2012

Nepenthes – Bekerplant

Nepenthes – Bekerplant

Van deze vleesetende plant zijn ongeveer een honderdtal soorten bekend.
De plant die insecten en soms ook klein gewervelde dieren vangt met zijn bekerval, komt oorspronkelijk uit Borneo en Sumatra. Men komt door vele onderzoeken al meer over deze plant te weten, vooral hoe hij aan zijn voedingsstoffen komt en kan gedijen in voedselarme biotopen. De naam Nepenthes komt uit het Grieks en betekent ‘zonder droefheid’. Voor de Grieken was het sap uit de bekers van de plant een soort tovermiddel. Ze dachten dat dit sap euforie veroorzaakte en al hun leed verzachtte, maar uit andere geschriften bleek dit weer een dorstlessend middel te zijn.
Nepenthes
Nephenthes
Het is niet alleen een insectenvanger, kleine gewervelde dieren zoals hagedissen en ratjes vallen ook ten prooi in zijn bekerval. Op de beker zit een soort klepje, hoewel de meeste mensen denken dat dit sluit en zo zijn prooi vangt, heeft deze klep toch een andere functie. De klep dient voornamelijk als een soort paraplu, zodat de beker niet helemaal vol loopt met water. Ook dient dit als een soort landingsplaats voor prooien die op de zoete geur van de nectar af komen, maar de klep sluit dus nooit. Om even in kort uit te leggen hoe de val dan wel werkt, de bovenste rand van de beker bevat klieren die een soort zoete lokstof maakt, de prooi valt uiteindelijk in de beker. Meestal bevat de beker water, onderin de beker zitten klieren die door de detectie van de prooi gelijk een soort stroperige stof maken.
Op deze manier kan de prooi niet meer uit de beker ontsnappen en verdrinkt. Tevens bevat het water in de beker verteringssappen, de plant haalt zo zijn voedingsstoffen naar binnen.

Er wordt nog steeds onderzoek gedaan naar een aantal soorten. Een aantal jaar geleden is een hoog stikstof gehalte ontdekt in een Nepenthes soort die leefde onder erbarmelijke omstandigheden. Uit dit onderzoek is gebleken dat een vleermuissoort zich huisvestte in de bekers van de plant. De uitwerpselen zorgde voor de extra voedingsmiddelen. Tevens werd de vleermuis beschermd tegen parasieten en andere narigheden. Dit is niet de enige symbiose die bekend is, de plant wordt ook wel eens Apenbeker genoemd, omdat sommige apen het sap dronken uit de bekers.
Beginnende bloempluim
Bloempluim
Er wordt onderscheid gemaakt tussen twee groepen van het Nepenthes geslacht. Een groep die minder vocht nodig heeft en leeft op berghellingen waar de temperatuur s ’nachts tot het vriespunt daalt. De andere groep leeft meer in de vochtige tropische bossen. Beide groepen zijn meestal liaanvormend en kunnen een lengte vormen van meer dan tien meter. Onderaan het blad vormt zich een soort slinger, de top van de slinger vult zich met water en lucht en wordt later de beker.
In het begin stadium van de jonge beker is de klep nog gesloten en maakt hij zijn verteringswater aan. Soms gebruikt hij de slinger om zichzelf vast te houden aan twijgen en dergelijke.
Bloemen Nepenthes
Bloeiende pluim
Zelf heb ik de Nepenthes in de huiskamer staan en bloeit op dit moment.
De bloemvorm is een pluim waar zowel mannelijke als vrouwelijke bloemen aan zitten. Het enige nadeel van de plant, is dat de huiskamer goed vochtig moet zijn om zijn bekers te kunnen vormen. Wanneer er bekers zijn, vul ze dan af en toe met een beetje water. Vliegen voeren heeft geen enkele zin, de beker moet water en verteringssappen bevatten en reageert alleen op levende organismen. De grond moet vochtig zijn en geef alleen regenwater, want hij houdt van zure grond.
Een laatste tip, als kuipplant is hij zeer geschikt, omdat hij koude nachten zeer goed aan kan.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten